Статья

Название: Семиотические ограничения модернизации ранних переводов Библии

Авторы: Х. Дуда

ЛЮБЛИНСКИЙ КАТОЛИЧЕСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ ИОАННА ПАВЛА II

Аннотация: К самым важным переводам Библии на польский язык относятся католическая Библия Вуека (1599) и протестантская Гданьская Библия (1632). В конце XIX в. стало ясно, что эволюция языка, изменения в культуре и в религиозной жизни зашли настолько далеко, что без основательной модернизации древних переводов не обойтись. В следующем веке пришли к выводу, что настало время сделать новый перевод Священного Писания на польский язык. В статье анализируется проблема модернизации библейских переводов в свете предположений московско-тартуской семиотической школы.

Ключевые слова: переводы Библии на польский язык, модернизация старых переводов Библии, семиотика, московско-тартуская семиотическая школа, вторичные моделирующие системы

Список литературы:

Егоров Б. Некоторые проблемы культурологии (на материале русской жизни XIX в.) // Studia Rossica Posnaniensia. 1972. Т. 3. С. 3–19.

Егоров Б. Славянофильство, западничество и культурология // Труды по знаковым системам. Тарту 1973. Т. 6. С. 265–275.

Иванов Б. Б., Лотман Ю. М, Пятигорский А. М., Топоров В. Н., Успенский Б. А. Тезисы к семиотическому изучению культур (в применении к славянским текстам) // Лотман Ю. М. Семиосфера. Культура и взрыв. Внутри мыслящих миров. Стати. Исследования. Заметки. СПб.: Искусство – СПб, 2010. С. 504–525.

Лотман Ю. М. Семиотика кино и проблемы киноэстетики. Таллин: Ээсти Раамат, 1973.

Лотман Ю. М. Семиосфера. Культура и взрыв. Внутри мыслящих миров. Стати. Исследования. Заметки. СПб.: Искусство – СПб, 2010.

Лотман Ю. М. Структура художественного текста. М.: Искусство, 1970.

Лотман Ю. М., Пятигорский А. М. Текст и функция // Лотман Ю. М. Семиосфера. Культура и взрыв. Внутри мыслящих миров. Стати. Исследования. Заметки. СПб.: Искусство – СПб, 2010. С. 434–442.

Мицкевич А. Конрад Валленрод. Историческая повесть, взятая из Летописей Литовских и Прусских (пер. С. П. Шевырёва) // Московский вестник. 1828. No 8. С. 369–390.

Руднев В. Словарь культуры XX века. Ключевые понятия и тексты. М.: Аграф, 1999.

Успенский Б. А. Раскол и культурный конфликт XVII века // Сборник статей к 70-летию проф. Ю. М. Лотмана / Тартуский ун-т. Каф. рус. лит.; отв. ред. А. Мальтс. Таллин, 1992. С. 90–129.

Флоренский П. Храмовое действо как синтез искусств // Флоренский П. Иконостас. Избранные труды по искусству. СПб.: Мифрил, Русская книга, 1993. С. 283–306.

Duda H. Pisać ikonę // Czterechsetlecie Unii Brzeskiej. Zagadnienia języka religijnego. Red. Zenon Leszczyński. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1998a. S. 125–133.

Duda H. «...każdą razą Biblią odmieniać». Modernizacja języka prze- druków Nowego Testamentu ks. Jakuba Wujka w XVII i XVIII wieku. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1998b. 184 s.

Duda H. Wymowa literowa jako zastępczy wyznacznik sakralności w kazaniach // Poznańskie Spotkania Językoznawcze / Red. Zofia Krążyńska, Zygmunt Zagórski. Poznań, 2002. T. 10. S. 29–34.

Górski K. Przekład Nowego Testamentu // Dziś i jutro. 1950. T. 6, No 5 (219). S. 10.

Jakobson R. Поэзия грамматики и грамматика поэзии // Poetics. Poetyka. Poetika. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1961. S. 397–417.

Jarco J. Święty Andrzej – Apostoł Rusi // Chrześcijanin w Świecie. 1988. No 20 (89). S. 28–45.

Kotański W. Semiotyczne podstawy interpretacji symbolu religijnego (na materiale japońskim) // Studia Semiotyczne. 1972. T. 3. S. 169–175.

Lisowski T. Ojcze nasz – przekład – modlitwa. Problem derytualizacji języka polskich translacji biblijnych // Poradnik Językowy. 2016. No 5. S. 7–27.

Ojcze nasz – nasz. Przekłady, parafrazy i inne literackie opracowania Modlitwy Pańskiej. Zebrał i opracował J. A. Choroszy. Wrocław, 2008. T. 1–2.

Oszajca W. Łagodność domu. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 1984.

Piatigorski A. O możliwościach analizy tekstu jako pewnego typu sygnału // Semiotyka kultury / Zebrał i opracował E. Janus, M. R. Mayenowa; przedmova S. Żółkiewski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1975. S. 114–129.

Różański J. Duch oryginału czy dosłowność? W kręgu zagadnień inkulturacji i tłumaczenia Nowego Testamentu na język gidarski // Język religijny dawniej i dziś. Materiały z konferencji. Gniezno 15–17 kwietnia 2002 / Red. S. Mikołajczak, T. Węcławski. Poznań: Wydawnictwo “Poznańskie Studia Polonistyczne”, 2004. S. 352–363.

Stempowski J. Szkice literackie. Warszawa: Czytelnik, 1988. T. 2: Klimat życia i klimat literatury.

Szymański T. O wielbłądzie w uchu igielnym // Język Polski. 1994. T. 74. S. 379–381.

Urbańczyk S. Glosy do Modlitwy Pańskiej i Pozdrowienia anielskiego // Język Polski. 1991. T. 71. S. 9–17.

Walczak B. Biblia a język. O warstwie biblijnej w polskiej frazeologii // Życie i Myśl. 1984. T. 34, No 11/12. S. 28–39.

Wierusz-Kowalski J. Dramat i kult. Wyd. 2. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1987.

Wojtak M. Czy można mówić o stylu człowieczej rozmowy z Panem Bogiem? // Człowiek – dzieło – sacrum / Rеd. Stanisław Gajda, Helmut Jan Sobeczko. Uniwersytet Opolski: Opole, 1998. S. 309–319.

Wojtak M. Styl religijny we współczesnej polszczyźnie // Stil. 2006. Т. 5. S. 139–146.

Żyłko B. Semiotyka kultury. Gdańsk: Słowo/Obraz Terytoria, 2009.